Op grond van de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW) is elke hogeschool en universiteit verplicht om een College van beroep voor de examens (CBE of COBEX) in te stellen. Het CBE is een onafhankelijke instantie waarbij studenten beroep kunnen instellen tegen beslissingen van examencommissies, toelatingscommissies en examinatoren.

Bevoegdheid van het CBE/COBEX

Bij het College van Beroep kan beroep worden ingesteld tegen bijvoorbeeld een beslissing met betrekking tot:

Bindend studieadvies;
Toelating tot tentamens;
Beoordeling van tentamens en examens;
Toelating tot een masteropleiding;
Uitslag van tentamens;
Uitslag van scripties of practica;
Weigering van een vrijstelling;
Fraude en plagiaat.

De samenstelling

De samenstelling van een college van beroep is bij wet geregeld. Zo blijkt uit de WHW dat het CBE drie of vijf leden heeft en dat het CBE voltallig zitting houdt. Een college wordt geleid door een onafhankelijke voorzitter met een juridische achtergrond. Buiten de voorzitter bestaat het CBE voor tenminste de helft uit docenten en één student. De leden van het college van beroep worden doorgaans benoemd voor een termijn van drie jaar. Studenten-leden worden benoemd voor een periode van één of twee jaar.

Beroep bij het CBE/COBEX

Een student kan zich verzetten tegen een van de hierboven genoemde beslissingen door beroep in te stellen bij het CBE. Beroep wordt ingesteld door het indienen van een beroepschrift bij de faciliteit van de onderwijsinstelling. Deze faciliteit wordt Loket Rechtsbescherming of Loket Beroep Bezwaar of Klacht genoemd. Het loket dient het beroep van de student naar het juiste orgaan door te zenden.

Let op! De termijn voor het schriftelijk indienen van een beroepschrift bedraagt zes weken, rekenend vanaf de datum van toezending van het besluit waartegen beroep wordt ingesteld.

Wanneer het beroepschrift is ontvangen, stuurt het CBE een ontvangstbevestiging. Als de gegevens niet compleet zijn wordt er gelegenheid geboden om het beroepschrift aan te vullen. Is het beroep niet tijdig ingesteld, dan verklaart het CBE de indiener (appellant) niet-ontvankelijk. Het beroep wordt dan niet inhoudelijk behandeld. Tegen een niet-ontvankelijkheid kan hoger beroep worden ingesteld bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO).

Minnelijke regeling

Alvorens het beroep in behandeling te nemen zendt het College van Beroep het beroepschrift aan het orgaan waartegen het beroep is gericht. Bijvoorbeeld: als het beroep zich richt tegen een besluit van de examencommissie dan wordt de examencommissie door het CBE benaderd. Dat gebeurt met een uitnodiging om in overleg met de student te gaan. Wellicht dat partijen nog tot een oplossing komen zonder het CBE. Het desbetreffende orgaan (bijvoorbeeld examencommissie) deelt binnen drie weken aan het CBE mede of partijen een oplossing hebben gevonden. Dat gebeurt niet vaak. Komen partijen niet samen tot een oplossing dan wordt het beroepschrift door het CBE in behandeling genomen.

Hoorzitting en uitkomst van de procedure

Het College van Beroep beslist binnen tien weken gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het beroepschrift is verstreken. Eerst wordt de student uitgenodigd voor een hoorzitting.

Acht het CBE het beroep gegrond dan vernietigt het de beslissing. Het besluit houdt dan op te bestaan, bijvoorbeeld:

De examencommissie komt tot de beslissing dat een student heeft gefraudeerd en sluit diegene uit van deelname aan het onderwijs. De student stelt tijdig beroep in tegen de beslissing bij het CBE. Het CBE geeft de student gelijk en vernietigt de beslissing van de examencommissie. Mag de student dan weer deelnemen aan het onderwijs? Het antwoord luidt: ja. De beslissing van de examencommissie bestaat niet meer. Er is geen sprake meer van fraude.

Het College van Beroep is niet bevoegd in de plaats van de geheel of gedeeltelijk vernietigde beslissing een nieuwe beslissing te nemen. Het CBE mag dus niet zelf in de zaak beslissen. Het kan bepalen dat opnieuw in de zaak wordt beslist. Daarbij kan het CBE voorwaarden en een termijn stellen.

De praktijk wijst uit dat het CBE vaak – circa 80% – een beroep ongegrond verklaart. Meestal komt dit doordat een student zelf de procedure voert, zonder bijstand van een advocaat, en niet weet wat belangrijk is om te melden in het beroepschrift en tijdens de hoorzitting.

Meer informatie

Heb jij een besluit van de examencommissie waartegen jij in beroep wilt gaan bij het CBE/COBEX? Vraag advies of ondersteuning aan één van onze onderwijsrechtadvocaten. Wij kunnen jou helpen bij het opstellen van een beroepschrift en het voeren van de zitting. Let op de termijn van zes weken en neem vrijblijvend en rechtstreeks contract op met Victoria Karmiris of Hein van Rens. Mail hiervoor naar: karmiris@honoreadvocaten.nl, vanrens@honoreadvocaten.nl, of bel: 030 214 51 50.