Het coronavirus lijkt zich in rap tempo over de wereld te verspreiden. Na China en Zuid-Korea neemt het aantal besmettingen, ook in Europa, hard toe. Wintersportgebieden bij Innsbruck maken zich zorgen, Noord-Italië zit op slot (322 besmettingen) en honderden toeristen zijn in Tenerife in quarantaine geplaatst nadat een toerist besmet bleek. Tientallen Nederlandse vakantiegangers zitten hierdoor (langer dan gepland) vast in het buitenland. Hoe zit het met eventuele werkverplichtingen als de geplande vakantieduur overschreden wordt? Hebben deze ‘corona-werknemers’ recht op loon?
Niet ziek, wel in quarantaine
Bij invoering van de Wet Werk en Zekerheid (1 juli 2015) was de hoofdregel dat werknemers die geen arbeid verrichten geen recht hebben op loon. Van dit uitgangspunt is gelijktijdig met de invoering van de Wet Arbeidsmarkt in Balans (1 januari 2020) afgestapt. De werkgever is thans verplicht het loon door te betalen, ook indien geen arbeid wordt verricht. Dit uitgangspunt lijdt slechts uitzondering wanneer de oorzaak van het niet verrichten van de arbeid in redelijkheid voor rekening van de werknemer behoort te komen. De hamvraag is dan ook: komt het vastzitten in quarantaine als gevolg van de uitbraak van het coronavirus in redelijkheid voor rekening van de werknemer?
In quarantaine vóór 1 januari 2020
Uit de rechtsliteratuur en rechtspraak komt duidelijk naar voren dat normale en voorzienbare bedrijfsrisico’s (zeker als de werkgever zich hiervoor ook had kunnen verzekeren) voor rekening van de werkgever blijven. Onder het arbeidsrecht dat van toepassing was vóór 1 januari 2020 lag de grens bij buitengewone, niet-voorzienbare, gebeurtenissen. Het zou dus zomaar kunnen zijn dat onder het “oude” arbeidsrecht een werkgever niet het loon zou hebben hoeven door te betalen voor een werknemer die quarantaine zit – en niet kan werken – als gevolg van het coronavirus.
In quarantaine vanaf 1 januari 2020
Maar, zoals gezegd, is per 1 januari 2020 de wet en de daarbij behorende risicoverdeling gewijzigd: moest vóór 1 januari 2020 de vraag worden beantwoord of de oorzaak van het niet-werken in redelijkheid voor rekening van de werkgever behoort te komen, thans moet de vraag worden beantwoord of het niet-verrichten van de overeengekomen arbeid in redelijkheid voor rekening van de werknemer behoort te komen.
Het coronavirus is een exceptionele, niet-voorzienbare, gebeurtenis die – althans naar onze overtuiging – in redelijkheid niet voor rekening van de werkgever kan worden gebracht. Toch zal ons inziens de werkgever voor het salaris van de werknemer die in quarantaine zit moeten opdraaien. Eenvoudigweg omdat evenmin gezegd kan worden dat de omstandigheid dat een werknemer – onverwacht – in quarantaine wordt geplaatst in redelijkheid voor rekening van de werknemer dient te komen.
Afreizen naar besmet gebied voor risico werknemer?
Zijn er nu situaties denkbaar waarbij de werknemer die in quarantaine geplaatst wordt géén aanspraak kan maken op loon? Dat is volgens ons wel het geval: bij de beoordeling of een gebeurtenis in redelijkheid voor rekening van de werknemer kan komen speelt de voorzienbaarheid van die gebeurtenis een cruciale rol. Met andere woorden, als de werknemer de gebeurtenis kan zien aankomen maar toch het risico op die gebeurtenis op de koop toeneemt, dan kan een loonstop gerechtvaardigd zijn. Heel concreet: een werknemer die – ondanks nieuwsberichten en negatieve reisadviezen – naar een besmet gebied afreist en vervolgens aldaar in quarantaine wordt geplaatst, heeft ons inziens in redelijkheid geen recht op loon.
Meer informatie
Voor geschillen over loondoorbetaling kunt u contact opnemen met één van onze advocaten arbeidsrecht. Mail hiervoor naar: bindels@honoreadvocaten.nl of bel: 030 214 51 50.
