Ouders die gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, oefenen automatisch het ouderlijk gezag over hun minderjarige kinderen uit. Dit geldt niet voor ouders die niet getrouwd zijn of niet met elkaar een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan. 

Ouderlijk gezag

In beginsel staan alle minderjarige kinderen onder gezag. Er zijn twee vormen van gezag, namelijk ouderlijk gezag en voogdij. Het ouderlijk gezag wordt uitgeoefend door beide ouders tezamen of door één van hen, in tegenstelling tot voogdij, dat wordt uitgeoefend door een ander dan één van de twee ouders. Een voogd neemt de plicht van de ouder over om het kind te verzorgen en op te voeden. De ouder met gezag heeft het recht en de plicht zijn minderjarige kind te verzorgen en op te voeden. Het kind heeft daarentegen het recht om zijn ouders te leren kennen en door hen te worden verzorgd.

Gezag staat dus voor het samenstel van rechten en plichten waarover de persoon die het kind verzorgt en opvoedt dient te beschikken. De leidraad bij de uitoefening van het gezag – de verzorging en opvoeding van het kind – is het belang van het kind. Daarbij bevat het ouderlijk gezag een aantal bevoegdheden die nodig zijn voor de opvoeding en verzorging van het kind, zoals: het bepalen van de verblijfplaats van het kind, de schoolkeuze, lidmaatschap bij een (sport)vereniging of kerkgenootschap of het al dan niet ondergaan van een medische behandeling. Deze bevoegdheden zijn nodig om het ouderlijk gezag te kunnen uitoefenen. Hieronder vallen ook alledaagse beslissingen, zoals speelafspraken, het bepalen van bedtijd of het aantal te spenderen uren op de computer. Het gezag heeft daarnaast ook betrekking op het bewind over het vermogen van de minderjarige en zijn/haar vertegenwoordiging, zowel in als buiten rechte.

Het ouderlijk gezag stopt van rechtswege zodra het kind de 18-jarige leeftijd bereikt. Vanaf dat moment is een kind meerderjarig en heeft hij/zij zelf de beslissingsbevoegdheid over zijn/haar leven.

Onder het huidige recht verkrijgen uitsluitend gehuwde of geregistreerde ouders automatisch samen het ouderlijk gezag over een minderjarig kind. Ook indien het huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt, blijft het gezamenlijk ouderlijk gezag in beginsel in stand. Voor ouders die niet gehuwd of geregistreerde partners zijn, gelden andere regels. Uitsluitend de moeder heeft dan het ouderlijk gezag. Indien de vader de minderjarige erkent, ontstaat niet ook automatisch ouderlijk gezag. Daarvoor dient een apart verzoek te worden ingediend bij het gezagsregister van de daartoe bevoegde Rechtbank.

Praktijkervaring

In onze praktijk zien wij vaak dat er onduidelijkheid heerst over het ouderlijk gezag en wat het ouderlijk gezag inhoudt. Ouders die niet gehuwd of geregistreerde partners zijn, gaan er veelal vanuit dat ouderlijk gezag automatisch ontstaat bij erkenning, echter is dit (naar huidig recht) niet het geval. Dit kan leiden tot een rechterlijke procedure, aangezien alleen de rechter de vader met het ouderlijk gezag kan belasten indien de moeder daaraan niet haar medewerking verleent.

Meer informatie

Onze advocaten familierecht kunnen u bijstaan in een procedure ter verkrijging van eenhoofdig of gezamenlijk ouderlijk gezag. Wilt u advies of heeft u ondersteuning nodig? Neem dan rechtstreeks en vrijblijvend contact op met: Thomas Christoph of Viviènne Uijterwaal, beiden advocaat Familierecht. Mail hiervoor naar: christoph@honoreadvocaten.nl, uijterwaal@honoreadvocaten.nl, of bel: 030 214 51 50.