Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat een mbo-opleiding soms wel duizend euro extra kost, bovenop het lesgeld. Het onderzoek van RTL nieuws laat verder zien dat deze extra kosten enorm verschillen per opleiding, zoals de opleiding tot kok, kapper, verpleegkundige of autotechnicus. Het was tot voor kort ook heel gebruikelijk dat mbo’ers gereedschap, kappersscharen en koksmessen zelf moesten betalen. En dan was er nog de verwarring over de kosten van excursies, kosten tijdens een stage, onderwijsbenodigdheden zoals laptop en boeken. Hierover is nu eindelijk meer duidelijkheid.
Hoe worden de schoolkosten en het wettelijk les- en cursusgeld vastgesteld?
Elk jaar stelt de overheid het wettelijk les- en cursusgeld vast dat mbo-instellingen aan studenten mogen opleggen. Daarnaast mag van een mbo-leerling verlangd worden dat hij zelf leermiddelen zoals (readers, mappen, boeken en dergelijke) aanschaft voor het voorbereiden en volgen van de lessen. De leerling op het mbo mag zelf bepalen waar hij deze benodigdheden koopt. Studenten mogen niet onder druk gezet worden om via de school deze benodigdheden te kopen. De school moet voor elke opleiding bepalen welke leermiddelen nu echt nodig zijn. De studentenraad heeft instemmingsrecht op het schoolkostenbeleid van de school en het is uiteindelijk de Inspectie van het onderwijs die het schoolkostenbeleid van de school toetst.
Eindelijk duidelijkheid over extra schoolkosten mbo
Het JOB, de mbo-raad en het Ministerie van onderwijs verdient een groot compliment; zij hebben het mbo toegankelijker gemaakt voor studenten (en hun ouders) met de minder goed gevulde portemonnee. De uitkomst van hun vruchtbare overleg komt in de kern erop neer dat veel onderwijsbenodigdheden zoals gereedschap, het koksmes en de kappersschaar niet meer verplicht door de studenten hoeft te worden aangeschaft, maar door mbo-instellingen aan studenten ter beschikking wordt gesteld om onderwijs te volgen, examens af te leggen en zo het diploma te behalen. Deze spullen blijven eigendom van de onderwijsinstellingen. Natuurlijk mag je als student je eigen benodigdheden aanschaffen, maar als de student dat niet wil (of niet kan) dan helpt de school.
En hoe zit het met excursies en evenementen?
Voor feesten, reizen, excursies, kluisjes en dergelijke mag enkel een vrijwillige bijdrage gevraagd worden. Studenten moeten dus zelf kunnen kiezen of zij hieraan willen deelnemen en of zij een dienst (zoals een kluisje) willen afnemen. JOB, de mbo-raad en het Ministerie van OCW hebben andermaal uitdrukkelijk bevestigd dat evenementen die geld kosten geen verplicht onderdeel mogen zijn van de opleiding, zoals bijvoorbeeld een excursie waarvoor kosten gerekend worden.
Onterechte extra kosten: wat kunnen mbo-leerlingen hiertegen doen?
Mbo-instellingen moeten er goed van doordrongen zijn dat zij niet (zomaar) extra kosten in rekening mogen brengen. Doen onderwijsinstellingen dat toch, dan kunnen studenten dat terugvorderen. Ook kunnen leerlingen zich verweren indien de opleiding hen dreigt uit te sluiten wanneer zij de extra kosten niet betalen. In beide gevallen kan de mbo’er zich wenden tot de burgerlijk rechter.
Meer informatie
Zowel vanuit onderwijsinstellingen als vanuit studenten krijgt onze Vakgroep Onderwijsrecht met regelmaat vragen over de (on) mogelijkheden om extra kosten bij studenten in rekening te brengen. Een goed advies hierover is ook zeker in het belang van mbo-instellingen omdat zij anders op den duur van (vaak honderden) studenten de rekening gepresenteerd krijgen. Bij twijfels over de vraag of aanvullende kosten in rekening gebracht mogen worden adviseren onze specialisten onderwijsrecht dan ook om vrijblijvend en rechtstreeks contact op te nemen met onze specialisten Onderwijsrecht. Mail hiervoor naar: karmiris@honoreadvocaten.nl, vanrens@honoreadvocaten.nl, of bel: 030 214 51 50.