Onderwijsinstituut NCOI, de grootste particuliere opleider van Nederland, heeft de afgelopen jaren niet-erkende masterdiploma’s en mastergraden afgegeven, aldus de Inspectie van Onderwijs. Uit een rapport van de Inspectie blijkt dat bijna vijfhonderd studenten in de afgelopen vier jaar niet het diploma hebben gekregen dat hen beloofd was. Dit kan grote problemen opleveren voor de studenten, nog afgezien van het feit dat geld en tijd is verspild. Bij sollicitaties of voor promoties kan immers een masterdiploma vereist zijn. Als deze kwalificatie (achteraf) blijkt te ontbreken kan de betrokken student schade oplopen. Wat kunnen (oud-)studenten tegen NCOI ondernemen?
Wanneer is een master een master?
Alleen instellingen die door de overheid worden aangemerkt als rechtspersonen van hoger onderwijs én geaccrediteerd zijn door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) zijn bevoegd tot het verlenen van graden en het uitgeven van officiële diploma’s. Het systeem is erop gericht het niveau van de Nederlandse opleidingen te waarborgen en ervoor zorg te dragen dat het niveau tussen verschillende (hbo- dan wel wo-)opleidingen gelijk is. In Nederland bestaan drie erkende graden: de associate degree, bachelor en de master. Zolang een opleiding niet door de NVAO als zodanig geaccrediteerd is, is het niet toegestaan om deze termen te gebruiken of te suggereren dat het hier gaat om (bijvoorbeeld) een bachelor- of masteropleiding. Als geen sprake is van een geaccrediteerde opleiding wordt gesproken over een ‘cursus’.
Wat ging volgens de Inspectie fout bij NCOI?
De Inspectie heeft vastgesteld dat NCOI haar studenten op onjuist en/of onduidelijke wijze heeft voorgelicht door (onder meer) termen als ‘hbo-diploma’ en ‘master’ te gebruiken bij niet geaccrediteerde opleidingen, door bij het cursusaanbod niet aan te geven dat het onderwijs niet tot een graad leidt en door niet duidelijk aan te geven bij welke cursussen geen sprake is van erkenning door de NVAO.
NCOI biedt onder andere executive masters en professional masters aan. De naam doet denken dat het hier gaat om een (erkende) master-opleiding. Dat is echter niet het geval. De executive master noch de professional master leidt tot een erkende mastergraad. Ook biedt NCOI een ‘MBA’ aan (welke benaming meestal wordt gebruikt voor de Master Business Administration) terwijl sprake is van een niet-erkende cursus Moderne Bedrijfsadministratie.
In de periode 2017 tot en met 2021 zijn in totaal 434 ‘professional master-graden’ verleend. Het betreft hier niet-erkende mastergraden. Per juni 2021 staan nog eens 270 studenten ingeschreven bij een professional master. Op 30 september 2021 is door NCOI aangegeven dat zij de naam van het aanbod professional– en executive masters zal aanpassen zodat de term ‘master’ hierin niet meer voorkomt. NCOI heeft tevens al haar (oud-)studenten geïnformeerd over het feit dat het hier geen erkende master-opleidingen betreft en niet leidt tot een in de Wet op het Hoger Onderwijs (WHW) genoemde graad.
Op dit moment ligt het rapport van de Inspectie bij de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De Minister kan overgaan tot het nemen van een boetebesluit.
Op welke manier zijn de studenten benadeeld?
De Inspectie heeft vastgesteld dat NCOI haar studenten op onjuiste wijze heeft voorgelicht. Als gevolg van deze onjuiste voorlichting kan het mogelijk zijn dat studenten hebben gekozen voor een professional masteropleiding omdat zij dachten een erkende masteropleiding te gaan volgen. De studenten hebben tijd en geld besteed aan een opleiding die niet heeft geleverd wat het beloofd heeft. Het betaalde collegegeld kan derhalve als zuivere schade worden aangemerkt.
Maar er is ook aanvullende schade denkbaar. Het mogen voeren van een mastertitel heeft op de arbeidsmarkt immers een meerwaarde: het kan leiden tot het verkrijgen van een betere functie of een hogere inschaling voor salaris. Maar het in bezit hebben van een (erkende) mastergraad kan ook vereist zijn voor een baan. Als blijkt dat de student toch niet over deze (erkende) mastergraad beschikt kan dit een terugval in salaris of zelfs ontslag tot gevolg hebben. Deze (aanvullende) schade moet per individuele student worden vastgesteld.
Wat kunnen (oud-)studenten doen?
Helaas is het in de meeste gevallen niet mogelijk om achteraf toch accreditatie van de opleiding te verkrijgen of het diploma te kunnen omzetten naar een erkend (officieel) diploma. Wel is het mogelijk het betaalde collegegeld terug te vorderen en eventuele (aanvullende) schade vergoed te krijgen. Hiervoor zal moeten worden aangetoond dat door de onderwijsinstelling onjuiste mededelingen of beloftes zijn gedaan over de status van de opleiding en de aan de opleiding verbonden diploma en graad. Een student kan dit aantonen met (bijvoorbeeld) teksten uit studiegidsen, brochures, cursusmateriaal. Of een student aanvullende schade heeft geleden die voor vergoeding in aanmerking komt moet per student worden bekeken. Het kan immers best zijn dat student X eigenlijk geen nadelige gevolgen heeft ondervonden, terwijl student Y haar salarisverhoging is kwijtgeraakt.
Meer informatie
Sparren over jouw casus? Neem vrijblijvend contact op met één van onze advocaten onderwijsrecht. E-mail naar: vandamme@honoreadvocaten of bel: 030 214 51 50.
